کارشناس رسمی دادگستری فردی است که علاوه بر داشتن تخصص لازم، پروانه کارشناسی را نیز دریافت کرده است ولی کارشناس غیررسمی فردی است که تخصص لازم را دارد اما پروانه کارشناسی ندارد.
چگونه کارشناس رسمی دادگستری شویم؟
چکیده
کارشناس رسمی دادگستری به کسی گفته می‌شود که در حوزه دانش و تخصص خود، می‌تواند به قاضی برای حل پرونده و کمک به قضاوت درست در موضوع مشخص کمک کند. تنوع موضوعات مورد اختلاف بین مردم که منجر به طرح دعاوی حقوقی در قوه قضائیه می‌شود، به قدری زیاد است که برای داوری در مورد هر یک از آنها به اطلاعات علمی و تخصصی در همان زمینه نیاز است. یک قاضی هر چقدر هم دارای تحصیلات عالیه و تجربه فراوان در امر قضاوت باشد، نمی‌تواند در مورد جزئیات علمی پرونده‌هایی که در حوزه علوم مختلف است صاحب‌نظر باشد. از این‌رو برای تکمیل مستندات پرونده، نیاز به کمک یک یا چند کارشناس رسمی دادگستری است که در همان حوزه دارای تخصص و تجربه کافی هستند.
چه کسی می‌تواند کارشناس رسمی دادگستری شود؟
اگر دارای مدرک کارشناسی یا بالاتر در یکی از رشته‌های راه و ساختمان، امور وسائل نقلیه (خودرو)، منابع آب و معادن، ارزشیابی اموال منقول مثل طلا وجواهر، امور پزشکی و غذایی، امور مالی، نقشه‌برداری، صنعت و فن، فنون هنری همچون ارزیابی فرش، کشاورزی و منابع طبیعی، خدمات اداری و عمومی، ایمنی و حوادث هستید و حداقل پنج سال در رشته تحصیلی خود سابقه کار تجربی دارید، می‌توانید پس از گذراندن مراحل زیر کارشناس رسمی شوید:
مراحل اخذ پروانه کارشناس رسمی
۱. قبولی در آزمون تستی رشته تخصصی
۲. شرکت در جلسه مصاحبه حضوری (آزمون شفاهی کارشناسان رسمی دادگستری)
۳. کارآموزی به مدت یک سال زیرنظر یک کارشناس دادگستری که بیش از ۱۰سال سابقه کارشناسی دارد.
۴. شرکت در مراسم اتیان سوگند با حضور رئیس دادگستری استان و دریافت پروانه کارشناسی
اطلاعات مهم آزمون کارشناسان رسمی دادگستری
– این آزمون هر دو یا سه سال یک‌بار برگزار می‌شود. آزمون سال ۱۳۹۸ از طریق سازمان سنجش آموزش، در تاریخ ششم دی‌ماه در سراسر کشور به صورت همزمان برگزار خواهد شد.
– سوالات آزمون از دروس علمی، تخصصی و دانشگاهی رشته مربوطه و نکات کاربردی در آن رشته، به صورت تستی است و حدنصاب قبولی، کسب نمره ۱۲ از ۲۰ می‌باشد.
– نمونه سوالات آخرین آزمون کارشناسی برگزارشده در سال ۹۵ همراه با پاسخنامه را از اینجا دانلود کنید.
– داشتن حداقل ۲۵ سال تمام، گواهی معافیت یا کارت پایان خدمت برای آقایان و سلامتی جسمی برای انجام امور کارشناسی بدون کمک دیگران، از شروط لازم برای ثبت‌نام در این آزمون است.
– داوطلبان باید با توجه به محل سکونت خود، کد حوزه مورد نظر را انتخاب کنند و بومی منطقه باشند.
– در ۵۱ عنوان رشته کارشناسی رسمی اعلام‌شده، داشتن پنج سال سابقه کار تجربی در رشته مرتبط الزامی است. اما برای برخی از کد رشته‌ها که دارای رشته دانشگاهی خاصی نیستند، مانند اشیای عتیقه و احجار کریمه و کتب خطی، فرد با داشتن ۱۵ سال تجربه، با هر مدرک کارشناسی یا بالاتر می‌تواند آنها را انتخاب کند.
– برای دانلود دفترچه ثبت‌نام و اطلاع از جزئیات بیشتر به سایت سازمان سنجش، قسمت سایر آزمون‌های استخدامی مراجعه نمایید.
برای کارشناس رسمی شدن چقدر باید هزینه کنیم؟
– هنگام ثبت‌نام برای آزمون، مبلغ ۳۰۰ هزار تومان باید بپردازید و پس از قبولی در مرحله اول، سایر هزینه‌ها عبارتند از:
– ۱۵۰ هزار تومان برای کمیسیون ماده ۱۳
– حداکثر یک میلیون تومان بابت کارآموزی متناسب با رشته تحصیلی
– هزینه‌های آزمایش‌های پزشکی و سایر هزینه‌های مرتبط که توسط داوطلب پرداخت می‌شود.
انواع آزمون کاشناس رسمی
سه نوع آزمون مختلف برای کارشناسان رسمی، توسط سه نهاد متفاوت در کشور برگزار می‌شود:
۱- آزمون کارشناس رسمی دادگستری؛ زیر نظر کانون کارشناسان دادگستری
۲- آزمون کارشناسان قوه قضائیه (ماده ۱۸۷)؛ زیر نظر قوه قضائیه
۳- آزمون کارشناسان رسمی نظام مهندسی (ماده ۲۷)؛ زیر نظر قوه مجریه
وظایف کارشناسان در هر سه گروه یکسان بوده و تنها تفاوت، در سازمان ارجاع‌دهنده کار است. ارجاع کار به کارشناسان نظام مهندسی از طریق سامانه نظام مهندسی انجام می‌شود، درحالی‌که کارشناسان رسمی قوه قضائیه را قاضی انتخاب می‌کند و یا از طریق کانون کارشناسان دادگستری مراکز استان‌ها، درخواست کارشناس می‌کند.
کارشناس رسمی یا غیررسمی؟
بد نیست بدانید کارشناسان دادگستری دو نوع رسمی و غیررسمی هستند. کارشناس رسمی دادگستری فردی است که علاوه بر داشتن تخصص لازم، پروانه کارشناسی را نیز دریافت کرده است ولی کارشناس غیررسمی فردی است که تخصص لازم را دارد اما پروانه کارشناسی ندارد و در مواردی که کارشناس رسمی در دسترس نباشد، دادگاه‌ها یا مقامات دارای صلاحیت، آنها را برای موضوع کارشناسی انتخاب می‌کنند.
وظایف کارشناس رسمی دادگستری
افرادی که پس از قبولی در آزمون کتبی و شفاهی و گذراندن دوره کارآموزی، پروانه کارشناس رسمی دادگستری را دریافت می‌کنند، از سوی مراجع قضایی و به واسطه کانون کارشناسان رسمی دادگستری استان خود برای بررسی تخصصی پرونده دعوت به همکاری می‌شوند. بنابراین کارشناسی رسمی دادگستری یک شغل نیست بلکه یک تخصص و حرفه مشاوره‌ای است (مشاوره حقوقی)؛ از این‌رو کارمندان و شاغلان دستگاه‌های دولتی نیز می‌توانند برای دریافت این پروانه اقدام نمایند. کارشناس با انجام تحقیقات لازم به جمع‌آوری اطلاعات ضروری که به قاضی در صدور حکم کمک می‌کند، می‌پردازد.
درآمد کارشناسان رسمی چقدر است؟
همان‌طور که گفته شد، کارشناس رسمی داگستری بودن، شغل محسوب نمی‌شود و یک فعالیت جانبی به حساب می‌آید. یک فرد کارشناس با صرف وقت و استفاده از اطلاعات تخصصی و تجربی خود درخصوص پرونده اظهارنظر می‌کند و در ازای آن، طبق جدول ماده ۱۱ تعرفه حق‌الزحمه کارشناسان رسمی دادگستری، دستمزد می‌گیرد.
مبلغ ارزیابی | دستمزد و حق الزحمه |
تا پنجاه ميليون ريال | مقطوعاً ۱.۵۰۰.۰۰۰ ريال |
از پنجاه ميليون و يک ريال تا يکصد و پنجاه ميليون ريال نسبت به مازاد | ۰٫۵ درصد |
از يـکصد و پنـجاه ميليون و يک ريال تـا دويست و پنـجاه ميلـيون ريال نسـبت به مازاد | ۰٫۴ درصد |
از دويست و پنجاه ميليون و يک ريال تا يک ميليارد ريال نسبت به مازاد | ۰٫۳ درصد |
از يک ميليارد ريال تا ده ميليارد ريال نسبت به مازاد | ۰٫۱۲۵ درصد |
از ده ميليارد و يک ريال تا يکصد و پنجاه ميليارد ريال نسبت به مازاد | ۰٫۰۶ درصد |
از يکصد و پنجاه ميليارد و يک ريال تا پانصد ميليارد ريال نسبت به مازاد | ۰٫۰۳ درصد |
از پانصد ميليارد و يک ريال تا ششصد و پنجاه ميليارد ريال نسبت به مازاد | ۰٫۰۲۵ درصد |
از ششـصد و پنجـاه ميليـارد و يک ريال تا يک هـزار ميليـارد ريـال نسـبت به مازاد | ۰٫۰۱۵ درصد |
از يکهزار ميليارد و يک ريال به بالا نسبت به مازاد | ۰٫۰۱ درصد |
به عنوان مثال پرونده‌ای که از نظر قاضی ۱۰۰میلیون تومان ارزیابی شده است، مبلغ ۴۵۶هزار تومان حق‌الزحمه خواهد داشت. طبق این جدول، سقف دستمزد کارشناسی ۳۰میلیون تومان است؛ بنابراین هر کارشناس در صورت دریافت چندین پرونده در سال، از درآمد قابل توجهی برخوردار خواهد شد.
مراجع دیگری که از خدمات مشاوره کارشناس رسمی بهره می‌برند
فعالیت اصلی کارشناس رسمی در قوه قضائیه است اما با روند خصوصی‌سازی در سال‌های اخیر، قوه مجریه و دستگاه‌ها و سازمان‌های مختلف نیز در صورت نیاز می‌توانند از نظرات این کارشناسان برای داوری در امور مورد اختلاف خود استفاده کنند. زیرا نظرات کارشناسان رسمی دادگستری، مورد تایید سازمان بازرسی و دیوان محاسبات کشور است. به طور مثال سازمانی که می‌خواهد خودروها یا املاک خود را از طریق مزایده به فروش برساند، برای تعیین قیمت کارشناسی آنها، به کانون کارشناسان رسمی دادگستری استان خود، درخواست اعزام کارشناس می‌دهد و نظر مکتوب آن کارشناس به عنوان قیمت کارشناسی مورد تایید و استناد قرار می‌گیرد.
اگر به دنبال استفاده از خدمات کارشناسی هستید اپلیکیشن حقوقی سیدوک به سادگی شما را برای یافتن یک کارشناس رسمی دادگستری کمک می‌کند. فقط کافی است اپلیکیشن را نصب و کارشناس موردنظرتان را انتخاب کنید.
برچسب ها
[…] ارزش‌گذاری به صورت رسمی بر روی یک ملک باید کارشناس رسمی ملک از طرف دادگستری حضور داشته باشد و ملک مورد نظر را […]